zaterdag 31 januari 2015

Paddenstoelen en mossen

Misschien zult u/jij het al doorhebben, maar de laatste tijd fotografeer ik graag paddenstoelen en mossen. Vooral van die laatste groep is het een strijd om er een enigszins leuk plaatje uit te halen, maar met veel geduld mogen we dan toch best tevreden zijn. En het is erg leuk en uitdagend om te doen! Goede geduldtraining ook :).
De aantallen paddenstoelen zijn al lang niet meer wat het geweest is (herfst), maar een paar leuke soorten laten zich nog, of juist 's winters, goed zien. Hieronder een paar plaatjes van afgelopen week. Kijk en huiver.

Eerst nog even een vrouwelijke bloem van de hazelaar, ik kan het niet laten ;). Ze blijven prachtig!

Hazelaar

Dan wat mossen en paddenstoelen. Van het op naam brengen van exemplaren uit eerstgenoemde groep heb ik nog weinig tot geen kaas gegeten, maar gewoon dikkopmos schijnt het meest algemeen te zijn. De kans is behoorlijk aanwezig dat het deze soort is, maar ik kan geen zekerheid geven. Als je bij mos gaat zitten en fotograferen, gaat er een wereld voor je open! Maar zoveel mensen lopen aan deze pracht voorbij. Gelukkig bestaan er tegenwoordig macrolenzen om het een beetje zichtbaar te maken voor het menselijk oog...

Smeltende sneeuw tussen het mos



Let op de weerspiegeling van een ander sporenkapsel in de druppel. Dit en bovenstaand tafereeltje zijn slechts enkele millimeters klein...
 

Besneeuwd echt judasoor

Echt judasoor

Echt judasoor
 
Deze zaterdagmiddag ontdekte ik in het Alblasserbos de rode kelkzwam s.l., een prachtig mooie soort! En dat niet alleen, de soort is ook nog eens behoorlijk schaars. Dat 's.l.' achter de naam betekent dat het een verzamelnaam is. Naast de rode kelkzwam bestaat namelijk ook nog de krulhaarkelkzwaam. Deze twee soorten zijn alleen met behulp van een microscoop uit elkaar te houden. 

Rode kelkzwam s.l.

Rode kelkzwam s.l.
 

De winter kan soms erg saai lijken, maar als je goed om je heen kijkt kom je dan af en toe toch nog erg leuke en mooie dingen tegen!



 

zaterdag 24 januari 2015

Lente en winter

Deze tijd kan het zomaar gebeuren dat in een week tijd twee seizoenen zich duidelijk kunnen laten zien. Zo kwam ik begin deze week van zowel de dotterbloem als kruldistel een bloeiend exemplaar tegen. Met name die eerste soort laat ons weten dat de lente alweer z'n best gaat doen om ons land te veroveren. Ook heb ik weer enkele opnamen kunnen maken van de hazelaar, waar ik het eerder al over gehad heb.

Dotterbloem

Kruldistel
 
Uitlopende wilg

Hazelaar

Vrouwelijke bloem hazelaar
 
Maar verder in de week kwam de winter weer tevoorschijn. Vrijdagmorgen vroor het zelfs even matig, doordat het ook flink mistig was werd de natuur prachtig versierd met de mooiste (mini)ijssculpturen. Planten die 'besloten' hebben nu al flink te gaan bloeien, zoals de hazelaar, riskeren dus wel een jas van ijs om zich heen te krijgen... Het levert in ieder geval mooie plaatjes op.

Vrouwelijke bloem hazelaar
 
Tot slot nog een paar opnamen van een fraaie zonneharp die deze (zaterdag)middag langdurig te zien was nabij Kinderdijk.
 

 

 



donderdag 8 januari 2015

Een geslaagd rondje met de macrolens

Het was gisteren bijna de hele dag mooi weer. Na de middag ben ik er, gewapend met macrolens, nog even op uit getrokken, in de hoop wat paddenstoelen en mossen leuk te kunnen fotograferen. En ik kon aan het einde van de middag tevreden zijn!
Eerst ben ik naar Alblasserbos Kortland gegaan. Ik wist daar een groepje echt judasoren te staan, een fraaie paddenstoel (op de foto klikken voor groter beeld):

Echt judasoor

Echt judasoor
 
Hierna besloot ik naar Alblasserbos gedeelte Oud-Alblas te gaan. Langs de paden, soms op enkele tientallen meters, ligt volop dood hout, en het is regelmatig de moeite waard om die eens goed af te kijken op paddenstoelen en mossen. Een aanrader om eens te doen! Ook vandaag kwam ik op die manier weer enkele mooie paddenstoelen tegen. Van zo'n klein formaat dat je ze vanaf het pad vrijwel niet ziet, maar als je wat van de paden afgaat en goed om je heen kijkt wel kan vinden. Met name één paddenstoel trok bijzonder mijn aandacht en daar heb ik dan ook een poosje bij gezeten, camera op zelfgebouwd 'statief' van rugzak, regenpak e.d., aangezien m'n echte statief niet laag genoeg kwam.
 
Mosklokje spec.

Mosklokje spec.
 
Ondertussen ging ik steeds meer letten op mossen, die in de winter hoogtij vieren. Het fotograferen van mossen is buitengewoon lastig, door het zeer kleine formaat. Maar daardoor ook uitdagend. Uiteindelijk vond ik op wat dood hout stukken mos met de nodige sporenkapsels, hiermee verspreiden de mossen hun sporen. Geen zaden dus, zoals de meeste planten, maar sporen, net als paddenstoelen. Ik besloot om een poging te wagen de sporenkapsels van mossen 1:1 te fotograferen. Dat vergt veel geduld! Macrofotografie is sowieso een goede geduldstraining... Maar geduld en uithoudingsvermogen wordt vaak goed beloond, zo ook vandaag. Als fotograaf zie je natuurlijk altijd verbeterpuntjes, maar ik mocht niet klagen! Zeker als je bedenkt dat deze sporenkapsels slechts enkele millimeters groot zijn. Welke soort(en) dit precies is/zijn weet ik niet precies, een wereld apart die mossen...Een tip: kijk eens goed naar mossen (liefst met loep). Daarvoor hoef je niet ver, op een stukje dood hout of een boom in de achtertuin kunnen al mossen groeien.
 



 
Enkele meters voorbij bovenstaande mossen ving ik al een glimp van het voorjaar op, en wel in de vorm van bloeiende hazelaars. Erg vroeg natuurlijk. Veroorzaakt door het overwegend zachte weer. Al is de hazelaar er altijd wel vroeg bij.
De hazelaar is eenslachtig en eenhuizig. Het eerste houdt in dat mannelijke en vrouwelijke bloemen los van elkaar zitten, eenhuizig betekent dat ze bij elkaar op de struik voorkomen. De gele 'staarten' (mannelijke bloemen) die aan de hazelaars hangen vallen de meeste mensen wel op, maar er zijn er maar weinig die ook de vrouwelijke bloemen zien. Ze zijn erg klein, maar van dichtbij prachtig mooi! Helaas ging het wat harder waaien zodat ik geen goede scherpe foto's kon maken. Maar na een klein uur bij de struik gestaan te hebben, steeds wachtend op het goede moment om af te drukken, mag ik toch tevreden zijn met het resultaat. En wie weet krijg ik dit voorjaar nog wel een kans op een mooie heldere, windstille dag.
 
Hazelaar, vrouwelijke bloem

Hazelaar, vrouwelijke bloemen bovenaan, onderin
foto een stukje van de mannelijke bloemen
 
Weer een tip: kijk eens goed de hazelaars af, en probeer die kleine (een centimeter groot misschien) vrouwelijke bloemen te vinden!
Ondertussen ging de tijd ook door en begon het meer en meer te schemeren en harder te waaien. Allemaal niet geweldig voor macrofotografie, maar ik was al goed verzadigd deze middag!
Ik fietste het bos nog eens door en dat leverde nog drie vuurgoudhanen op, prachtige vogels, samen met de goudhaan het kleinste vogeltje van Europa. Zeer bewegelijke vogels die moeilijk in de verrekijker te krijgen en te houden zijn, maar ze laten over het algemeen veel van zich horen met een hoog trillend geluidje waardoor ze hun aanwezigheid verraden.
Ook in deze tijd van het jaar is er dus veel te beleven buiten!




maandag 5 januari 2015

Rondje Zeeland

Al verschillende jaren geleden hebben we, met enkele leden van de vogelwerkgroep, een rondje Delta gedaan in één van de eerste dagen van het jaar. Dat werd dan bestempeld als een soort 'jaarlijsten', oftewel je lijst met waargenomen (vogel)soorten in een jaar gelijk flink opkrikken in de eerste week van het nieuwe jaar. Ondertussen is zo'n nieuwjaarsbezoek de Delta haast traditie geworden en ook dit jaar kwam het er weer van.
Zaterdagochtend fietste ik naar Richard waar we met de auto verder gingen en eerst Patrick en Frank ophaalden. Daarna ging het richting de Delta. Eerst wilden we naar de Kwade Hoek gaan, een prachtig natuurgebied nabij Stellendam. Maar door een 'blessure' van één van ons en het niet al te beste weer besloten we meer Zeeland in te gaan en gebieden te bezoeken die ook vanuit de auto goed te overzien zijn.
Veel mooie foto's zitten er helaas niet bij vandaag, door het al eerder genoemde regenachtige en donkere weer, en doordat de meeste vogels ver weg zitten in de Delta. Het eerste gebied wat we aandeden was het Volkerakmeer, op de grens van Noord-Brabant en Zeeland. Hier zagen we in de verte een klapekster zitten op de Slikken van De Heen. De eerste goeie soort van vandaag is al weer binnen! Ook zaten hier verschillende andere leuke wintergasten, zoals een groepje kleine zwanen (zie vorige blog), brilduikers, nonnetjes en kuifduikers.
We vervolgden onze weg richting de Prunje, nabij Zierikzee. Een enorm groot gebied waar het altijd leuk vogelen is. Onderweg naar dat gebied toe zagen we nog een groepje van vier lepelaars foerageren in een sloot, leuke waarneming voor begin januari!
Bij de Prunje aangekomen stelde het gebied ons weer niet teleur met verschillende kleine zilverreigers, lepelaars, slechtvalk, kluten, zwarte ruiters, zilverplevieren, goudplevieren, vele honderden rotganzen en veel meer...
We besloten via de bekende Koudekerksche Inlaag richting de Brouwersdam te rijden. Rondom de Koudekerksche Inlaag zagen we weer leuke soorten als totaal zes reeën, twee bruinvissen en een mooie ijsvogel. Ook hier weer enkele kleine zilverreigers:

Kleine zilverreiger
 
De kleine zilverreiger is zoals zijn naam al doe vermoeden een stuk kleiner dan de ons bekende grote zilverreiger, die in grote getale bij ons de polders voorkomt. Z'n kleine neef is te herkennen aan z'n formaat, zwarte snavel en poten en opvallend contrasterende gele tenen. De vogel oogt ook sierlijker.
 
Ook zien we in deze omgeving de zeldzaamste soort van de dag: zwarte rotgans. In een groep rotganzen. Rotganzen (ja een soort...) zijn ganzen die hier met tienduizenden de winter door brengen. Alleen niet in onze polders zoals de kol- en brandganzen, maar voornamelijk in het Waddengebied en in de Delta. Een echte zoutwatersoort dus. De rotgans zelf is dus niet zeldzaam, maar de witbuikrotgans en zwarte rotgans zijn twee zeldzame verwanten van de rotgans. En nu vonden we dus een zwarte rotgans in een flinke groep rotganzen! De zwarte rotgans is te herkennen aan z'n grotere en opvallendere witte vlek in de hals, erg donker lichaam en sterk contrasterende witte flanken. Een fraaie soort. Op de foto de vierde vogel van rechts.
 
Zwarte rotgans tussen rotganzen
 
Hierna ging het verder richting Brouwersdam. We bezochten eerst de 'binnenkant', aan de kant van de Grevelingen. Hier zagen we onder andere een mooie groep van zes grote sterns, in de winter een zeldzame soort in ons land en eigenlijk alleen maar op deze plek waar te nemen!
Het werd tijd om de 'buitenkant', langs de Noordzee te bezoeken. De Brouwersdam is, met name 's winters, een hele bekende plek voor vogelaars, en bijna iedereen die al enkele jaren vrij actief vogelt is hier wel eens geweest. Ook voor toeristen is dit een geliefde plek, en daardoor staat de Brouwersdam vol met strandtenten en frietkramen, dus een rustige plek is het niet... Maar wel een plek waar je mooie vogels waar kan nemen! En dat niet alleen, ook zeehonden en grijze zeehonden laten zich regelmatig zien.


Bij de eerste stop zagen we direct al enkele kuifduikers (een kleine soort fuut) en roodkeelduikers op zee. We stelden de telescopen op en al snel zagen we nog veel meer roodkeelduikers, brilduikers en middelste zaagbekken. Ook zagen we een eider, een zwarte zee-eend en een grote zee-eend, die laatste is zeker geen alledaagse soort, sowieso niet bij ons in de polder, maar ook niet op een goeie plek als de Brouwersdam.
Op de Brouwersdam zelf rustten enkele groepjes steltlopers. Deze zijn over het algemeen makkelijk te benaderen, zo ook vandaag. En hiervan kon ik dan toch nog enkele leuke foto's maken:

Kanoet (links) en twee steenlopers (rechts)

Paarse strandloper (rechts) en steenloper (links)

Paarse strandloper

Iets verderop zat een zilvermeeuw dromerig voor zich uit te staren:

Zilvermeeuw

En weer iets verder krabde een steenloper zich eens achter z'n oor...:

Paarse strandloper (links), kanoet (midden) en steenlopers (rechts)

Bovenstaande soorten, met name steenloper en paarse strandloper, zijn karakteristiek voor de Brouwersdam. Deze soorten vormen jaarlijks voor vele fotografen geliefde onderwerpen. Mede omdat ze zo goed te benaderen zijn.
Scholeksters waren vandaag het meest algemeen langs de Brouwersdam, en in één groepje zat ook een rosse grutto. Het 'zoute' neefje van onze bekende grutto.

Scholekster (links) en rosse grutto (rechts)
 
We zagen de lucht boven de Noordzee snel donkerder worden en een blik op de radar voorspelde niet veel goeds. Tussen 11 uur en half 3 was het mooi droog geweest, maar er kwam weer veel nattigheid aan. We besloten nog naar het Streeknatuurcentrum van de NVWA in Papendrecht te gaan, voor de nieuwjaarsborrel.
Hiermee was deze vogeldag weer ten einde, en we konden met een tevreden gevoel richting huis rijden! Ondanks het weer hebben we vele mooie soorten en aantallen gezien!